بازگشت ارز ۴۲۰۰ برای محاسبات گمرکی تاثیری در کاهش قیمت‌ها ندارد / اکنون وقت جراحی اقتصادی نبود
نشان تجارت - مخالفان ارز ۴۲۰۰ تومانی یک‌صدا اصرار به حذف این ارز داشتند و رانت به وجود آمده را اصلی‌ترین دلیل برای اصرار خود عنوان می‌کردند. اما در مقابل بسیاری از کارشناسان نسبت به حذف ارز ۴۲۰۰ هشدار می‌دادند، آن‌ها معتقد بودند که حذف به یک‌باره ارز ترجیحی شوک بزرگی به قیمت کالاهای اساسی وارد خواهد کرد. البته تصمیم‌گیران با این نظر مخالف بودند و بالاخره با تمام هشدار‌ها ارز ۴۲۰۰ تومان حذف شد. حذف شدن ارز ۴۲۰۰ تومان همانا و سرعت گرفتن شیب گرانی کالاهای اساسی همان.
در همین مدت کوتاه قیمت روغن، ماکارونی، مرغ و تخم‌مرغ، تن ماهی، برنج و. چندین برابر شد و در این میان بسیاری از خانوار‌ها مجبور به حذف برخی از کالاهای اساسی از سفره‌های‌شان شدند. حالا پس از به راه افتادن این موج تورمی در کشور زمزمه بازگشت ارز ۴۲۰۰ تومانی شنیده می‌شود.
اخیرا سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد در گفت و گویی با خبرگزاری تسنیم با بیان اینکه لایحه دوفوریتی جدیدی برای بازگشت نرخ ارز محاسباتی گمرک به نرخ ۴۲۰۰ تومان به مجلس شورای اسلامی ارائه شده است، گفت: «پس از آنکه مجلس شورای اسلامی دوفوریت لایحه قبلی دولت را در موضوع اصلاح نرخ ارز محاسباتی گمرک و برخی موارد دیگر بودجه سال ۱۴۱۰ رد کرد، به‌جهت اهمیت ویژه این موضوع برای دولت، مجدداً یک لایحه دوفوریتی مستقل و تنها متمرکز بر موضوع بازگشت نرخ محاسباتی گمرک از نرخ ETS به ۴۲۰۰ تومان به تصویب هیئت دولت رسیده است.»
او افزود: «اهمیت این مسئله از این جهت است که نرخ محاسباتی ارز در گمرک تأثیر بالایی در هزینه تمام‌شده تولید دارد و برای آنکه قیمت‌ها در سال ۱۴۰۱ بیش از این افزایش پیدا نکند دولت تصمیم به بازگشت نرخ محاسباتی گمرک به نرخ سال گذشته گرفته است.»
بازگشت از تصمیمات عملکرد دولت را زیر سوال می‌برد
مرتضی افقه، استاد دانشگاه و اقتصاددانان با اشاره به بازگشت نرخ محاسباتی گمرک به اقتصاد ۲۴ گفت: هنوز دو ماه از این تصمیم نگذشته دولت تصمیم بازگشت گرفته است و این مسئله خود دولت را زیر سوال می‌برد چرا که نشان می‌دهد اصرار دولت و پیش‌بینی برخی از اقتصاددانان‌هایی که برای حذف ارز ترجیحی به دولت فشار می‌آوردند کاملاً غیر علمی بوده است. موافقان این طرح اکنون متوجه شده‌اند که بر خلاف تصورشان ارز ترجیحی سبب افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها شده است و یارانه‌هایی که پرداخت می‌شود نتوانسته قدرت خرید خانوار‌ها را جبران کند.
وی ادامه داد: متاسفانه هزینه تصمیمات غیرکارشناسی را مردم باید بدهند، اما نکته‌ای که وجود دارد این است که بازگشت ارز ۴۲۰۰ تومان برای محاسبه گمرکی بعید می‌دانم بتواند تاثیری بر کالاهای وارداتی و کالاهای مرتبط داشته باشد. به بیان دیگر بازگشت از این تصمیم ضمن اینکه اعتبار عملکرد‌ها را زیر سوال می‌برد خود این بازگشت هم مشکلاتی ایجاد خواهد کرد.
این اقتصاددان اظهار کرد: من بعید می‌دانم با بازگشت ارز ۴۲۰۰ تومان، قیمت‌ها به کانال‌های قبلی خود بازگردند. البته اگر ارز ترجیحی برای طولانی مدت بماند ممکن است توقف افزایش قیمت کالا‌ها را به همراه داشته باشد، اما به کاهش قیمت‌ها آنچنان امیدوار نیستم.
افقه گفت: ما بار‌ها هشدار داده‌ایم که جراحی اقتصادی می‌تواند تبعات بسیار منفی به همراه داشته باشد و اکنون فرصت آزمون و خطا نیست. اگر دولت بخواهد با همین روند ادامه بدهد بعید می‌دانم بتواند در طرح‌ها موفق عمل کند این در حالی است که دولت اصرار دارد که بدون برجام هم می‌توان ادامه داد و همین مسئله هم خطرناک است.
